Maymun çiçeği hastalığı ile ilgili ülkelerden peş peşe açıklamalar geliyor. Virüsün belli başlı belirtileri ise yüksek ateş, lenf bezleinde şişlik, baş ağrısı, kas ağrısı gibi semptomlar oluyor. Hastalığın kendi kendine geçtiği biliniyor. İşte, maymun çiçeği hastalığı hakkında detaylar...
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ NEDİR?
İlk olarak 1958'de laboratuvar maymun kolonilerinde çiçek benzeri bir hastalık salgınının ortaya çıkmasıyla keşfedilmiştir, bu nedenle 'maymun çiçeği' adı verilmiştir. İnsanlarda ise ilk olarak 1970 yılında rastlandı.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ NASIL BULAŞIR?
Günümüzde de kendini gösteren Monkeypox adına sahip virüs insanlara genellikle kemirgenler ve primatlar gibi vahşi hayvanlardan bulaşır. Öte yandan insandan insana bulaşma da gerçekleşebilir.
Bir kişiden diğerine lezyonlar, vücut sıvıları, solunum damlacıkları ve yatak örtüsü gibi kontamine materyallerle temas yoluyla bulaşır.
Yetersiz pişmiş et ve enfekte hayvanların diğer hayvansal ürünlerini yemek olası bir risk faktörüdür. Anneden fetüse plasenta yoluyla da bulaşabilir.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ BELİRTİLERİ
Virüs genellikle 6-13 gün ile 5-21 gün arasında kendini gösterir.
Ateş, yoğun baş ağrısı, lenf bezlerinin şişmesi, sırt ağrısı, kas ağrıları ve şiddetli halsizlik ile karakterize invazyon dönemi 0-5 gün arasında sürer. Diğer hastalıklarla (suçiçeği, kızamık, çiçek hastalığı) karşılaştırıldığında lenflerin şişmesi maymun çiçeği virüsü vakasının ayırt edici bir özelliğidir.
Döküntüler genelde yüzde başlayıp (vakaların %95'inde) ve avuç içlerini ve ayak tabanlarını (vakaların %75'inde) etkiler. Ayrıca oral mukozalar (vakaların %70'inde), genital bölge (%30) ve konjonktiva ile birlikte kornea da (%20) etkilenir. Döküntü, ardışık olarak maküllerden (düz tabanlı lezyonlar) papüllere (hafifçe kabarık sert lezyonlar), veziküllere (berrak sıvı ile dolu lezyonlar), püstüllere (sarımsı sıvı ile dolu lezyonlar) ve kuruyup dökülen kabuklara doğru değişiklik gösterir.
MAYMUN ÇİÇEĞİ HASTALIĞI ÖLÜMCÜL MÜ?
Çocukların en riskli grupta olmasının yanı sıra Maymun çiçeği enfeksiyonunun ne kadar tehlikeli olduğu aslında virüsün genetik grubuna bağlıdır. Virüsün iki tipinden biri olan Batı Afrika tipi, bazı kişilerde ciddi hastalıklara yol açsa da burada yüzde 1 ile ölüm oranı daha düşük olarak seyrediyor. Diğer tip olan Orta Afrika tipi maymun çiçeğinde ise bu oran yüzde 10’a kadar çıkabiliyor.
Maymun çiçeği hastalığı için yaygın kullanılan bir ilaç bulunmasa da vakalar şimdiye kadar sidofovir, brinsidofovir gibi etken maddeli ilaçlarla kontrol altına alındı.