Apendiks insan ve birkaç canlıda bulunan kalın bağırsağın ilk noktalarında bulunan kör bir bağırsak sonlanmasıdır.
Sıklıkla genç erişkinlerde görülen apendiks ağzının tıkanması sonucu apendikste meydana gelen iltihaplanma durumuna Akut Apandisit diyoruz. Normal popülasyonda görülme oranı %7 dir. Apandisitin en sık karşılaştığımız nedeni dışkı parçaları veya etrafındaki lenf dokusunun büyümesi sonucu apendiksin ağzının tıkanmasıdır. Hastalar sıklıkla acile karın ağrısı (özellikle göbek etrafından başlayıp sağ alt kadrana yerleşen), ateş, ishal, kusma ile başvururlar. Karın ağrısı olan hastaların uzman bir doktor tarafından muayene edilip tetkik edilmesi gerekmektedir. Yapılan fizik muayene ile büyük oranda tanı konsa bile kan tahlilleri, ultrason, tomografi, gebelerde MR eklenebilir. Apendiksin karın içinde yerleşim yeri farklı olduğu için tanıda gecikmelere yol açabilmektedir.
Karışabilecek durumlar:
- İdrar yolu enfeksiyonu
- Taş/Kum düşürme
- Kalın barsak divertiküliti
- Kadın hastalıklarından bazıları
- Meckel divertiküliti
- Ameliyat gerektirmeyen karın ağrısı sebepleri (Tip 1 şeker hastalarında kriz, ilaçlar, Ailevi Akdeniz Ateşi...)
Apandisit nasıl tedavi edilir? Tedavi edilmediğinde nelere sebep olur?
Tedavisi acil ameliyattır. İki yöntemle yapılabilmektedir. Bunlar açık ve kapalı yöntemdir. Kapalı yöntemde karın içine bir kamera yardımı ile girilerek yapıldığı için karın içi ek durumların ortaya konması mümkündür. Kapalı yöntem yani laparoskopik yöntem hastalar için ameliyat sonrası dönemin daha konforlu olmasını sağlamaktadır. Hangi yöntemin uygulanacağına ameliyat edecek cerrah ile konuşularak karar verilmesi daha doğrudur.
Ameliyat olmazsa veya geç tanı konup geç tedavi olursa en sık komplikasyon delinmesi ve dışkı ile iltihabın karın içine yayılmasıdır. Delinme yara yeri enfeksiyon oranını 3 kat, karın içi apse oluşması ihtimalini 15 kat, ölüm riskini 50 kat arttırmaktadır. Gebelerde delinme gözükmesi her 10 anneden birinde, her 10 bebekten 3 ün’de ağır sakat kalmalara hatta ölüme yol açabilmektedir.
Akut apandisitin antibiyotik ile tedavisi mümkün olan durumlar vardır. Seçilmiş olgularda ve seçilmiş durumlarda (açık denizde görev yapan denizcilerde gibi) uygulanabilir.