Aspartat aminotransferaz, SGOT, aspartat transaminaz gibi farklı isimlerle de adlandırılan AST değeri kan ölçümü ile incelenmektedir. AST değerinin yüksekliği ya da düşüklüğü bazı hastalıklara sebep olabilmektedir. Erken teşhisi oldukça önemli bir durumdur.
AST Nedir?
AST, karaciğer organı tarafından üretilen enzimlerdir. AST, kas, kalp, karaciğer, böbrek, kırmızı kan hücreleri ve beyinde diğer dokulara oranla daha fazla bulunmaktadır. Küçük bir oranda AST kan ve kan dolaşımında da bulunmaktadır. Kanda bulunan bu ASTdeğeri kan tahlilleri sonucunda, normal değerleri, yüksekliği ve düşüklüğünün belirlenmesinde kullanılmaktadır.
Tahliller sonucunda anormal seviyelerde gözlemlenen AST değeri ciddi sağlık sorunlarına işaret edebilmektedir. Bu durum genellikle karaciğer hasarları ile ilişkilendirilmektedir.
AST seviyeleri genellikle, enzimin bulunduğu dokuların ya da hücrelerin zarar görmesi halinde artış göstermektedir. AST seviyeleri genellikle dokunun zarar görmesinden 6 saat sonrasında artabilmektedir.
AST Kaç Olmalı?
AST'ın normal değer aralığı, yetişkinler ve büyük çocuklar için olan normal değer aralıkları ile karşılaştırıldığında, doğum anından itibaren 3 yaşa kadar oldukça yüksektir.
AST testleri, kanda zarar görmüş olan dokudan salınan AST'ın miktarını ölçmektedir. AST aynı zamanda SGOT (okaloasetiktransaminaz, serum glutamik) olarak da bilinmektedir. AST değerleri normal aralıkları;
- Erkekler için; 10 ile 40 birim/litre
- Kadınlar için; 9 ile 32 birim/litre
AST Yüksekliği Nedenleri
AST değerinin yüksekliğinin ana sebebi karaciğer başta olmak üzere diğer organların da hasar görmesi ile karaciğere fazla yük binmesinde veya fazla toksin madde etkisi altında kalmış olmasından şüphe edilmektedir. Doktorlar ise AST değerlerini genellikle karaciğerde bulunan diğer enzimlerin testleri ile birlikte yapmaktadır. AST yüksekliğinin nedenleri şunlardır:
- Siroz (karaciğerde oluşan hasarlar ya da yara izleri)
- Kronik hepatit
- Karaciğer kanseri
- Safra kanallarında gerçekleşen tıkanma
- Ameliyat
- Kas yaralanması
- Yanık
- Kalp Krizi
Çok yüksek AST değerlerinin sebepleri ise;
- Karaciğerin toksik maddelerden ve ilaçlardan zarar görmesi
- Karaciğere doğru gerçekleşen kan akışında gelişen tıkanıklık
- Akut viral hepatit
AST Düşüklüğü Nedenleri
AST düşüklüğü genel olarak sağlıklı bir bünyeye işaret etmektedir. AST düşüklüğü nedenleri:
- Üre yüksekliği
- Diyaliz
- Böbrek hastalıkları
- B6 vitamini eksikliği
- Şeker koması
- Gebelik