Bebek sahibi olmak isteyen çiftler, kısırlık şüphesi ile değerlendirildiklerinde “gebeliğe engel olan faktörleri” öğrenirler. Gebeliğin oluşması için az ihtimal olabileceği gibi hiç ihtimal de olmayabilir. Bu gibi durumlarda ise tüp bebek tedavisi uygulanır ve gebeliğin oluşması sağlanır. Ancak, tüp bebek tedavisi; uzun, zahmetli ve kişilerin özverili olması gereken bir süreçtir. Yemek alışkanlıklarından tutunda giyilen tüm kıyafetlere kadar sağlığı riske atabilecek tüm faktörlere dikkat edilmesi gerekir. Buna ek olarak, doğru tedavi yönteminin seçilmemesi, kişilerin tedaviyi aksatması gibi çeşitli sebeplerden ötürü de tüp bebekte başarı şansı azalabilmektedir.

Tüp bebekte başarı oranları

Tüp bebek başarı oranları, geçmişten günümüze hızlıca artmaktadır. Merkezden merkeze dahi değişiklik gösterebilen tüp bebek başarısı oranları, her çift için geçerli değildir. Modern tıbbın bütün olanaklarına rağmen çiftlerin %30’u tüp bebek tedavisiyle bile çocuk sahibi olamamaktadır.

Tüp bebek tedavisini etkileyen birçok faktör vardır ve bu faktörlerden biri dahi çocuk sahibi olma konusunda istenen sonucu almayı geciktirebilir. Örneğin; kadının yaşı, infertilitede önemli bir faktördür. 20-30 yaş aralığında olan kadınların çoğu aktif üreme potansiyeline sahiptir. Ancak, 35 yaş ve öncesinde, yumurta rezervi iyi ise tüp bebek başarı şansı %40-45 iken 40 yaş üzerindeki kadınlarda şans %10-15 dolaylarına gerileyebilmektedir. Bu nedenle; tüp bebekle çocuk sahibi olmak isteniyorsa yaşın ilerlemesini göz önüne alarak hemen tüp bebek tedavisine başlamak en doğrusu olacaktır.

Kadının yaşına ek olarak erkekteki spermlerin ağır hasarlı olması da tüp bebek başarısını etkileyen başka bir faktör olarak sayılabilir. Bu nedenle, tüp bebek tedavisinde ağır hasarlı spermler bertaraf edilerek, en kaliteli spermlerden elde edilen embriyolar seçilir ve rahme yerleştirilir.

Tüp bebekte başarıyı etkileyen diğer faktörler arasında ise rahim, yumurtalık veya çevre dokular içinde yer alan yapışıklıklar, rahim patolojileri, hidrosalpenks olgusu (tüplerin içinin su dolması), endometriomanın varlığı, zararlı alışkanlıkların devam ettirilmesi, rahim anomalileri, sperm kalitesinin düşük olması, kullanılan tedavi protokolleri ve cinsi, embriyoloji laboratuvar koşulları ve ekibi, genetik problemler ve eşlik eden hastalıklar olarak sayılabilir.

Günümüzde çiftlerin ihtiyacına göre uygulanan yeni yöntemler ile çocuk sahibi olmaya engel olan birçok kısırlık sorunu başarılı bir şekilde tedavi edilebilmektedir. Eğer 1 yıldan uzun süredir, düzenli ilişkiye girilmesine rağmen gebelik gerçekleşemiyorsa, vakit kaybetmeden bir kadın doğum uzmanından destek alınması gerekir.



Op. Dr. Öznur Dündar Akın