Gluten intoleransı olarak da adlandırılan çölyak hastalığı, immünolojik yapıya sahip kronik bir bağırsak hastalığıdır. Çölyak hastalığı, genetik olarak yatkın bir kişide glüten tüketimi ile tetiklenir.

Çölyak Hastalığı Nedir?

Gluten, buğday ununun veya diğer tahılların protein kısmıdır, özellikle arpa ve çavdar (yulaf çoğu hasta tarafından tolere edilir). Hastalığa neden olan glüten proteinleri buğday ve kılçıksız buğday gliadinleri, buğdaya benzer bir tahıl, çavdar sekalinleri ve arpanın hordeinidir.

Hastalığı olan kişilerde glüten yutulması, glüten proteinlerine karşı antikorların üretilmesiyle anormal bir bağışıklık tepkisine neden olur; bu, bağırsak villuslarının hücrelerinde, bağırsaktaki besinlerin, vitaminlerin ve minerallerin çoğunun emilmesine izin veren küçük yapılarda iltihaplı bir reaksiyon yaratır. Tamamen yok oluncaya kadar gidebilen bağırsak villusundaki bu hasar (villöz atrofi) besinlerin emilimini bozar ve normal beslenmeye rağmen yetersiz beslenmeye neden olabilir.

Çölyak Hastalığı Nasıl Anlaşılır?

Hastalık esas olarak Avrupa'da ve Akdeniz çevresinde görülmektedir; Öte yandan, Asya veya Sahra altı Afrika'da nadirdir. Gluten intoleransının kesin nedenleri bilinmemektedir, ancak hastalığın çevresel ve genetik faktörleri içerdiğini biliyoruz. Bu nedenle, HLA sisteminin (HLA DQ8 ve HLADQ2) belirli genlerinin varlığında bulunan hastalığa genetik bir yatkınlık vardır. Bu genler hastaların% 95'inden fazlasında mevcuttur.

Semptomlar ve şiddeti kişiden kişiye büyük farklılıklar göstermektedir. Bu hastalık için pozitif tanı alan bazı kişilerde hiçbir belirti göze çarpmaz. Buna sessiz çölyak hastalığı denir. Genel olarak, sindirim sorunları en yaygın olanıdır, ancak bazen yoktur.

Bazen kabızlık ile değişen kronik ishal, tekrarlayan karın ağrısı, kusmalar, bodur büyüme veya kısa boy, gecikmiş ergenlik, anemi, iştahsızlık, ruh hali değişimleri ve sinirlilik, yorgunluk, diş minesindeki anormallikler, kemik ve eklem ağrısı hastalığın belirtileridir.

Çölyak Hastalığı Ölümcül müdür?

Glüten intoleransının gelişmesi için olmazsa olmaz bir koşul olan bu genetik yatkınlıktan, halen bilinmeyen bir olay, hastalığın bağışıklık sürecini tetikler. Tetikleyici faktörler arasında viral bağırsak enfeksiyonları, glüten giriş yaşı ve alınan glüten dozunun yanı sıra rol oynar.

Bu nedenle, bebeklerin diyetine glutenin girme tarihi, diğer şeylerin yanı sıra, İsveç'te sağlık yetkililerinden sonra meydana gelen gerçek bir çölyak hastalığı salgınının ardından son yıllarda yeniden gözden geçirildi. yaşamın ilk haftalarında önerilen tahıl tüketimi; erken tahıl tüketimini azaltmak için yeni öneriler yayınlandığında bu salgın sona erdi. Beslenme alışkanlıkları düzenlendikten sonra hastalar sağlıklı bir biçimde hayatına devam edebilir.

Gluten duyarlılığının nedenleri hakkında bilgi eksikliğinden dolayı, şu anda bunu önleyecek araçlara sahip değiliz.

Çölyak Hastalığından En Çok Kim Etkilenir?

Çölyak hastalığı her yaşta ortaya çıkabilir. Yetişkinlikte olabileceği gibi, diyetlerine tahılların girmesinden sonra 6 aylıktan küçük çocuklarda görünebilir. Kadınlar 2 ila 3 kat daha erkeklere oranla etkilenmektedir.

Yakın akrabalarında çölyak hastalığı olan kişilerin hastalığa yakalanma olasılığı daha yüksektir. Hastalık lupus, tip 1 diyabet, romatoid artrit ve Hashimoto tiroiditi gibi otoimmün hastalığı olan kişilerde daha yaygın görünmektedir. Trizomi 21 (Down sendromu) olan kişilerde de daha yaygındır.

Çölyak hastalığınız olduğunu düşünüyorsanız, glütensiz bir diyete başlamadan önce bir doktora danışmalısınız. Bazı hastalıkların glüten duyarlılığıyla karıştırılabilecek semptomları vardır ve bu diyetin tıbbi tavsiye olmadan benimsenmesi teşhisi daha da zorlaştırabilir.

Çölyak hastalığının kesin tedavisi yoktur. Tek olası tedavi glutensiz yaşam boyu diyettir. Yaşam boyu glütensiz bir diyet benimsemek genellikle semptomları tamamen ortadan kaldırabilir, eksiklikleri tedavi edebilir ve olası komplikasyonları önleyebilir.