Havale, zaman zaman korkunç sonuçlar doğurabilecek, meydana geldiği durumlarda doğru bir şekilde ilk yardımda bulunulması gereken sağlık sorunlarından biridir.

Havale nedir?

Havale, beyin hücrelerinde meydana gelen anomalilerden kaynaklanır. Bu anomaliler genellikle beyin hücrelerindeki anormal elektriksel uyarılar nedeniyle meydana gelir. Havale sırasında bilinç kaybı oluşabilir, istemsiz hareketler ya da kaslarda kasılmalar meydana gelebilir. Havale genellikle çocukların başına gelen bir sağlık sorunu olmakla birlikte, zaman zaman, çok nadir olarak yetişkinlerin de başına gelebilmektedir.

Havale riski ateşin aniden yükselmesi sonucunda ortaya çıkar. Bu hastalığa ateşli havale denmesinin sebeplerinden biri de budur. Havalenin çocuklarda daha sık görülmesi, beynin gelişimini henüz tamamlamış olmasından kaynaklanmaktadır. Eğer çocuğun ailesinde zamanında havale geçirmiş olan bireyler varsa, bu durumda çocuğun da havale geçirme ihtimali oldukça fazladır.

Tüm bunların dışında havale başka sebeplerle de ortaya çıkabilir. Örneğin beyin yaralanmalarına bağlı olarak gerçekleşen kafa travmalarında, yüksek ateş durumlarında, beyin enfeksiyonlarında ya da çeşitli hastalıklar sebebiyle havale meydana gelebilir.

Havale belirtileri nelerdir?

Havalenin belirtileri, hastalığın ne kadar ilerlediğine ve kişinin fizyolojik yapısına bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Fakat havale meydana geldiğinde ortaya çıkan başlıca belirtiler şu şekilde listelenebilir:

Yüksek ateş,

Vücudun ani bir şekilde sararmaya başlaması,

İdrarı tutamama,

Görmede bozukluk ya da görme kaydı,

Hafıza ya da bilinç kaybı,

Gözlerin dönmesi,

Vücudun istemsiz hareketler yapması ya da kolların ve bacağın kasılması,

Vücudun katılaşması.

Eğer herhangi biri kendisinde ya da yakınında bu semptomlardan herhangi birini görüyorsa, acil olarak bir doktora görünmesinde fayda vardır.

Ateşli havale (febril konvulsiyon) sırasında ne yapılmalı?

Ateşli havale, hayati tehlike ortaya çıkarabilecek ve hatta kalıcı hasar bırakabilecek denli ağır bir hastalıktır. Bu yüzden de havale geçirmekte olan birine yapılacak müdahaleler oldukça önemlidir. Biri havale geçiriyorken yapılması gereken başlıca müdahaleler şunlardır:

Havale geçiren kişi yere yan şekilde yatırılmalıdır. Bu, kişinin kendi kusmuğunu yutmasını ve boğulmasını engeller.

Elbiseler gevşetilmelidir.

Ağza herhangi bir şey verilmemelidir.

Sakin kalınmalı ve havale geçiren kişi de sakinleştirilmeye çalışılmalıdır.

Mekanda bulunan ya da hastaya yakın olan sert ve keskin nesneler hastanın yakınından uzaklaştırılmalıdır.

Kişi sıkılmamalı, serbest bırakılmalıdır.

Eğer havale geçiren kişinin ağzında bir şey varsa, hemen çıkarılmalıdır.

Eğer havale kısa süre içerisinde geçmediyse hemen bir ambulans çağırılmalıdır.

Havale geçirmek hasar bırakır mı?

Ateşli havaleler aileler için korkutucu olaylardır. Bu tarz durumlarda havalenin kalıcı hasar bırakmaması ümit edilir. Eğer ateşli havale 30 dakikadan uzun sürmüyorsa, kalıcı hasar bırakması gibi bir durum söz konusu değildir. Fakat olası kötü sonuçlardan kaçınmak için havale sonrasında gerekli tetkikler yaptırılmalıdır. Ateşli havale konusunda daha geniş ve detaylı bilgi alabilmek için bir doktora danışılmalıdır.