D vitamini, cildinizde güneş ışığına tepki olarak üretildiği için bazen "güneş ışığı vitamini" olarak adlandırılır. D-1, D-2 ve D-3 vitaminlerini içeren bir bileşik ailesindeki yağda çözünen bir vitamindir. Vücudunuz doğrudan güneş ışığına maruz kaldığında doğal olarak D vitamini üretir. Kanınızdaki vitaminin yeterli düzeyde olmasını sağlamak için belirli gıdalardan ve takviyelerden de alabilirsiniz.

D vitamininin birkaç önemli işlevi vardır. Belki de en hayati olanı, kalsiyum ve fosfor emilimini düzenlemek ve normal bağışıklık sistemi işlevini kolaylaştırmaktır. Yeterli miktarda D vitamini almak, kemiklerin ve dişlerin normal büyümesi ve gelişmesi ile bazı hastalıklara karşı direncin artması için önemlidir. Vücudunuz yeterince D vitamini almıyorsa, yumuşak kemikler (osteomalazi) veya kırılgan kemikler (osteoporoz) gibi kemik anormallikleri geliştirme riskiniz vardır.

D vitamini hastalıklarla savaşır

Araştırmalar birincil faydalarına ek olarak, D vitamini multipl skleroz (MS) ve kalp hastalığı geliştirme riskinizi düşürür. Gribe yakalanma olasılığını azaltmaya yardımcı olur.

D vitamini depresyonu azaltır

Araştırmalar, D vitamininin ruh halini düzenlemede ve depresyonu önlemede önemli bir rol oynayabileceğini göstermiştir. D vitamini takviyesi alan depresyonlu kişilerin semptomlarında iyileşme görülmektedir. Fibromiyalji hastaları üzerinde yapılan başka bir çalışmada araştırmacılar, D vitamini eksikliğinin aynı zamanda anksiyete ve depresyon yaşayanlarda daha yaygın olduğunu buldular.

D vitamini kilo kaybını artırır

Kilo vermeye veya kalp hastalığını önlemeye çalışıyorsanız, diyetinize D vitamini takviyeleri eklemeyi düşünün. Yapılan araştırmalarda, günlük kalsiyum ve D vitamini takviyesi alan kişiler, plasebo takviyesi alanlara göre daha fazla kilo veriyorlar. Ekstra kalsiyum ve D vitamininin iştah bastırıcı etkisi bulunur.

D vitamini takviyesi kullanılmalı mı?

Birçok faktör, yalnızca güneş yoluyla yeterli miktarda D vitamini alma yeteneğinizi etkileyebilir. Bu faktörler arasında kirliliğin yüksek olduğu bir bölgede olmak, güneş kremi kullanmak, kapalı mekanlarda daha fazla zaman geçirmek, binaların güneş ışığını engellediği büyük şehirlerde yaşamak ve daha koyu bir cilde sahip olmak olarak sıralanabilir. Melanin seviyeleri ne kadar yüksek olursa, cilt o kadar az D vitamini emebilir. Bu faktörler, gün geçtikçe daha fazla insanda D vitamini eksikliği görülmesine neden oluyor. Bu nedenle D vitamininizin bir kısmını güneş ışığının yanı sıra takviyelerden de almanız önemlidir.

D vitamini eksikliğinin belirtileri nelerdir?

Yorgunluk, ağrılar ve genel olarak iyi hissetmeme hallerinin yanı sıra merdiven çıkarken, ayağa kalkarken, yürürken şiddetli kemik ile kas ağrısı hissetmek ve özellikle bacaklarınızda, pelvisinizde ve kalçalarınızda stres kırıkları bulunması D vitamini eksikliğinde sıklıkla görülmektedir.

D vitamini eksikliği nasıl giderilir?

D vitamini eksikliği basit bir kan testi yaparak teşhis edilebilir. D vitamini eksikliği teşhisi konulursa, günlük D vitamini takviyesi almanız önerilecektir. Çok az gıda doğal olarak D vitamini içerir. Bu nedenle, bazı yiyecekler takviye edilir. D vitamini içeren gıdalar arasında somon, sardalya, yumurta sarısı, karides, süt, tahıl, yoğurt ve portakal suyu bulunur. Her gün güneşe çıkarak ve yalnızca yiyeceklerle yeterli D vitamini almak zor olabilir, bu nedenle D vitamini takviyesi almak yardımcı olabilir.



Go?g?u?s Hastalıkları Uzmanı

Dr. Tuğçe Hürkal