Sosyal medyada gördüğümüz kusursuz vücutlar, daha zayıf olursan daha güzel olursun düşüncesini besleyen gönderiler, çocuklar üzerinde ciddi etkiler bırakıyor. Bu etkilerin başında ise yaygın bir yeme bozukluğu olan ve ölümle sonuçlanabilecek kadar ciddi etkiler doğuran anoreksiya geliyor. Özellikle genç kızların daha çok yakalandığına dikkat çeken Nörolog Dr. Mehmet Yavuz, anoreksiya hakkında önemli bilgiler verdi.

Anoreksiya nedir?

Yemek bozukluğu olarak da bilinen anoreksiya, özellikle ergenlik çağında ortaya çıkan yemek yememek, çok az uyumak buna karşın çok aktif olmakla karakterize edilen psikolojik bir hastalıktır. İntihardan sonra en fazla ölümle sonuçlanan psikolojik hastalıklar arasında yer alan anoreksiya, tüm yaşlarda görülmekle birlikte daha çok kız çocuklarında rastlanmaktadır.

Çocuklarda gelişim bozukluğuna yol açıyor

Anoreksiya nervozanın temelinde kilo almaya karşı duyulan aşırı korku ve vücut algısındaki bozulma, vücut görünümüne aşırı hassasiyet vardır. Bu sebeple kişi yemek yeme rutinini kısıtlamaya başlar, kilo almayı engellemek için aşırı egzersize başvurur, yediklerini kusmaya çalışır, müshil kullanır. Yapılan bu davranışlar sebebiyle kişinin vücut kitle indeksi normalde olması gerekenin çok altına düşer. Bu durum en çok çocuk ve ergenlerde gelişim problemlerine yol açar. Özellikle Vücuttaki yağ oranının azalmasına bağlı olarak adet gören kızlarda adet kesilmeleri yaşanabilir. Açlık nedeniyle depresif belirtiler ve bilişsel güçlükler/konsantrasyon sorunları ortaya çıkabilir.

Parmakla kusmaya çalışan çocuklara dikkat

Çocuklarda anoreksiyanın ilk belirtilerin başında kusma gelmektedir. İlk önce kendilerini kusturmak için parmaklarını kullanırlar. Diğer birçok yöntemle birlikte zamanla kusma otomatik hal gelebilir. Kronik olarak kusan bireylerde tükürük bezlerinde kalıcı şişmeler oluşabildiği için anoreksiklerin yanakları dolgundur, bu dışarıdan bakılınca onları olduklarından daha kilolu gösterebilir.

Yeme bozukluğunun sebepleri nelerdir?

Çocuklarda ve ergenlerde görülen yeme bozukluğunun birçok nedeni olabilir. Nörobiyolojik, genetik, sosyokültürel ve aileyle ilgili faktörler ve bireysel gelişimle bağlantılı faktörler yeme bozukluğu semptomlarına eğilim verir. Başlangıç yaşı genel olarak vücudun etkin büyümesiyle doğru orantılı olarak ergenlik çağıdır. Anoreksiya nervoza en yaygın olarak 14 ile 24 yaş aralığında ortaya çıkar ve erkeklere oranla kızlarda çok daha fazla görülür.

Çocuklarda anoreksiyanın tanı kriterleri nelerdir?

-Hastanın kilosu söz konusu yaş ve boya göre beklenenin en az %15 altındadır,
-Hasta kilo almaktan çok korkar,
-Hasta kendisi için normal olan vücut ağırlığını korumaktan kaçınır,
-Hasta, kilosu normalin altında olmasına rağmen kendisini çok fazla kilolu hatta obez hisseder,
-Kilo kaybını izah edecek herhangi başka bir hastalık söz konusu değildir.

Sosyal medya anoreksiyayı özendiriyor

Anoreksiya olan çocuklar genellikle daha önceden kilolu veya toplu çocuklardır. Bu nedenle zamanında eleştirilmiş ve dalga geçilmiş bireylerdir. Daha sonra diyet yapmaya başlarlar, kilo vermeleriyle ilgili birçok olumlu geri bildirim alırlar ve bunu bırakamazlar. Bu durum hastalığın gelişmesinde büyük bir rol oynar. Kilo, çocuklar için çok önemli bir argüman gibi görünmese de zayıf olma isteği çok küçük yaşlarda başlar. Yapılan bir araştırmaya göre 10 yaşındaki çocukların %40’ı çok daha zayıf olmak istediklerini belirtmiştir.

Ergenliğe girmek üzere olan veya ergenlikteki kızlarda moda dergileri okuma sıklığı ile kendi vücudundan rahatsız olma derecesi ilişkilidir. Medyada gördükleri kişilere benzer vücuda sahip olma isteği sık diyet yapmaya ve anoreksiya ataklarına neden olmaktadır.

Çocuklarda anoreksiya nasıl tedavi edilir?

Anoreksiya kesinlikle hafife alınacak bir durum değildir. Anoreksiya nervoza, ölümle sonuçlanabilecek kadar ciddi sağlık problemlerine sebep olabileceği için ailenin durumu fark eder etmez profesyonel destek alması şarttır. Tedavide, hekim, beslenme uzmanı ve psikolojik destek gereklidir.