İmmün yetmezliği nedir, neden olur? Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencisi Merve Mercan (23), 45 gün önce koronavirüs testi pozitif çıkınca, intörn olarak görev yaptığı fakülte hastanesinde tedaviye alındı. Tedavisinden 5 gün sonra da immün (bağışıklık) yetmezliği teşhisi kondu. Yoğun bakım ünitesinde tedavi gören Mercan, yaşam mücadelesini kaybetti.

İMMÜN (BAĞIŞIKLIK) YETMEZLİĞİ NEDİR?

Bağışıklık yetmezliği veya bağışıklık eksikliği, bağışıklık sisteminin herhangi bir nedenle baskılanması ve doğal davranışlarının kısıtlanması sonucunda savunma sistemi elemanları arasındaki koordinasyonun bozulması olgusudur. Memelilerin fizyolojik savunma sistemi 3 ana parçadan oluşur:

-Bağışıklık sistemi,
-Epitel sistemi (örtücü ya da döşeyici),
-Vücut sıvılarının koruma ve yıkama sistemi (mukus, IgA, lizozimler, vb).

İMMÜN YETMEZLİĞİ NEDEN OLUR?

Bireysel savunmanın en önemli ögesi “bağışıklık sistemi (immun sistem)” dir. Bağışıklık sistemi bozuklukları doğumsal ya da edinseldir. Sürekli olarak yineleyen infeksiyonlar bağışıklık sisteminde bir sorun olduğunun göstergesidir. Örneğin, sıvısal bağışıklık sisteminin güçsüz olduğu hastalarda sepsise dek gidebilen Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenza ve Neissera meningitidis infeksiyonları izlenir.

İlkbaharda polenlerin etkisi, deniz ürünleri ve yer fıstığı gibi besinlerin tüketilmesine bağlı abartılmış tepkiler (solunum güçlüğü, kaşıntı, ödem) allerji niteliğindeki bir aşırıduyarlık reaksiyonuyla ilgili olabilir.

Bağışıklık sisteminin olumsuz etkilendiği edinsel olguların en iyi örneği “human immunodeficiency virus (HIV)” adı verilen canlı etkenin neden olduğu infeksiyon hastalığıdır. CD4+ lenfositlerinin sayısı ileri derecede azalarak hücresel bağışıklık sistemi çöker; çıkarcı mantar infeksiyonları, virüs infeksiyonları, mikobakter infeksiyonları sıklaşır.