Yemekten sonra yanma, ekşime mi hissediyorsunuz?

OPR. DR. HÜSEYİN KAPU*
Yediğimiz gıdalar yemek borusu ile mideye ulaşır. Normalde mide içerisinde bulunan asitle karışmış gıdaların yemek borusuna kaçmasını engelleyen bir kapakçık sistemi vardır. Bu sistemle bu sistem bozulduğu zaman asitli gıdalar yemek borusuna kaçar aside karşı koruma tabakası olmayan yemek borusunda bir dizi değişiklikler olur. Bu olaya da reflü hastalığı denir.

Reflüye en sık neden olan kapak sisteminin yetersizliğidir, bu halk arasında mide fıtığı olarak bilinir. Reflü hastalığında, mide asit yüksekliği yoktur. Normal hatta düşük asit düzeyinde bile yemek borusuna kaçan mide içeriği, yemek borusunda tahribat yapar. Reflü olması için mutlaka kapakçık yetmezliği olması şart değildir. Yemek borusuna ait hastalıklarda ve mide boşalma bozukluğu durumunda da reflü olabilir.

Reflü hastalığının belirtileri, göğüs kafesine doğru yayılan mide üst kesiminde yanma, ekşime, mide içeriğinin yemek borusuna kaçmasıdır. Hastalar asit düşürücüler (Talcid, famodin, lansor, omeprol vs?) aldığı zaman şikayetleri azalır veya kaybolur. Reflü asit düşürücü, tedaviye en çabuk yanıt veren hastalıktır. Kapakçık yetmezliği olan hastalarda asit düşürücü tedavi kesildiğinde şikayetler kısa sürede tekrarlanır. Ayrıca karında şişkinlik, göğüste sıkışma ve çok geğirme belirtileri de sık rastlanan belirtilerdendir. Bazı hastalarda ses kısıklığı ve astım gibi rahatsızlıklara da yol açabilir. Bu nedenle uzun yıllar astım ilaçları kullanan hastalar hiç de az değildir.

Reflü hastalığı toplumda yaklaşık yüzde 20 oranında görülmektedir Reflü hastalığının uzun yıllar olması ve tedavi edilmemesi sonucu yemek borusu kanserleri gelişebilmektedir. Bunun en önemli nedeni ilaç tedavisi ile asit kaçışının önlenmesine karşın safra ile temasın engellenememesidir. Cerrahi tedavi hem asit hem de safranın mideden yemek borusuna kaçışını engelleyerek daha koruyucu bir tedavi sağlar.

İki yolla tedavi ediliyor


İlaç tedavisi

Medikal tedavide mide asit düzeyini düşüren ilaçlar kullanılır. Reflüde neden kapakçık yetmezliği ise, mideden yemek borusuna kaçış ilaç tedavisi altındayken de devam eder, fakat asit düzeyi düşük mide sıvısı kaçtığı için hastada yanma şikayeti olmaz. Hastaların ayrıca yatak başını yükseltmesi, 3-4 saat sonra yemek yemesi, bazı gıdalardan uzak durması (çiğ sebze, meyve, yağlı yiyecekler, hamur işleri, kahve, kola vs?) gerekir.

Cerrahi tedavi

Laparoskopik cerrahi genel anestezi altında karın kesilmeden yapılır. Hastalar bir gün hastanede kalır 4-5 gün içerisinde işlerine dönebilirler. Hastalar operasyondan sonra ertesi gün yemek alımına başlayabilir.


* Konya Vakıf Hastanesi Genel cerrahi uzmanı