İnsanın gözüne bir toz taneciği kaçınca veya esnerken, kahkahayla gülerken yahut da nezle olunduğu zaman, gözler, su gibi bir sıvıyla yaşarın işte bu gözyaşıdır. Dertlendiğimiz zaman döktüğümüz yaşlar da bunlardır.

Tuz Tadı

Gözyaşı sürekli olarak, göz çukurunun dış köşesinde, göz kapaklarının altında bulunan ve gözyaşı bezleri adı verilen küçük bezler tarafından salgılanır. Kanallar bu salgıyı göze döker ve orada konjonktiva'yı (gözü ve göz kapağının içini örten incecik zar) hep nemli tutar. Bu zar kuruyacak olursa, saydamlığı da gider.

Niçin Gözyaşı?

Bol gözyaşı salgılanmasına yol açan nedenlerin bazıları maddeyle ilgilidir (göze toz kaçması); bazıları göz yuvarlağının bir hastalığına bağlıdır (konjonktivit, sert tabakanın zedelenmesi) veya göz kapağı iltihaplanmasından ileri gelebilir. Bütün bu durumlarda gözlerin yaşarması, tepkiye bağlıdır (refleks); yani ne kışkırtılması, ne durdurulması mümkündür.

Rahatlatmak ve Yatıştırmak

Heyecanlar, acı, keder veya sevinç de gözleri yaşartabilir ve o zaman bu yaşlar ancak büyük bir irade gücüyle önlenebilir. Herkes ağlar ama erişkinlere oranla daha duyarlı olan çocuklar, üzüntüden olsun, hiddetten olsun, daha sık ağlarlar. Bebeklere gelince, konuşmayı beceremediklerinden, onlar için ağlamak, hoşlanmadıkları şeyi belli edebilecek tek çaredir.

Ağlamak, acısını göstermenin bir yolu olduğu gibi, aynı zamanda da, insanı rahatlatan, vücudu gevşeten ve kısa zamanda yatıştıran bir fizik olayıdır.

Ağlayıcı Kadınlar

İlkçağ'da, Asya'da, Yunanistan ve Roma'da, cenaze başında veya gömülme törenlerinde ağlamayı meslek edinmiş kadınlar vardı. Sözde derin acı duyuyormuş gibi yaparak, elleriyle üstlerini başlarını yırtarak bu ağlayıcılar bir ağızdan, yas ilâhileri söylerlerdi. Bazı Akdeniz ülkelerinde (Güney İtalya, Yunanistan, Korsika), bugün de ağlayıcı kadınlar vardır.